Enpresa handien neurrira egindako jantokien pleguak
2022-01-10
Azaroaren 18an, garraiatutako janaria duten ikastetxe publikoetako jantokiak kudeatzeko kontratuak argitaratu ziren, hau da, sukalderik ez dutenentzako kontratuak. Lurralde historiko bakoitzeko kontratu bat argitaratu zen (Araba, Bizkaia, Gipuzkoa), eta sukaldea duten ikastetxeen kontratuak noiz argitaratuko zain gaude.
Kontratuak noiz ebatziko zain, beste behin ere, caterin-enpresa handientzat pentsatutako pleguak aurkituko ditugu. Horrela, lote kopurua handitu den arren (20 garraiatutako janarirako), enpresa bakar batek kudeatu ahal izango lituzke sukalderik ez dituzten Arabako jantoki guztiak. Gainera, loteen dimentsioak (sorta bakarra Gasteiz osorako, egunean 8.704 menukoa, 38 zentrotan banatu beharrekoa, adibidez) enpresa txiki eta ertainetara eta interes sozialeko enpresetara iristeko aukera guztiak urruntzen ditu. Kaudimenari, azpiegiturei eta ibilgailuen ezaugarriei buruzko irizpideak makroenpresentzat ere pentsatuta daude.
Alderdi pedagogikoan ere ez dago aurrerapenik. Ratio berberekin jarraitzen dugu, eta enpresei ez zaie inolako eskakizunik egiten begiraleen prestakuntzari dagokionez, elikagaiak manipulatzeko ohikotasunetik harago. Jantokiaren potentzial pedagogikoa kontuan hartuta, ez da ulertzen arlo horretan inolako aurrerapenik ez egotea.
Elikagaien kalitatea hobetzeari dagokionez, kontratu berriek produktuen kalitatearekin lotutako irizpide batzuk jasotzen dituzte (etiketa ekologikoak, Euskolabel bezalako kalitate-ziurtagiriak edo Fairtrade zigiluak), baina ez dago kontrol-mekanismorik enpresek hitzemandakoa betetzen dutela egiaztatzeko. Ildo horretan, Administrazioari dagokion lanaz gain, ikastetxeek, jantokiko arduradunaren eta jantoki-batzordearen beraren bitartez, kontrolatzeko eta zigortzeko gaitasuna izan beharko lukete, oraingoz jaso ez diren alderdiak.
Azkenik, plegu horiek hezkuntza-komunitatea kontuan hartu gabe egin dira, Eusko Legebiltzarrak 2019an erabaki zuen bezala, eta horien iraupenak (3 urte, 5 urtera luza daitezkeenak) epe luzera aldatzeko aukera ixten du.
Gure platera, gure aukeran uste dugu pleguak ezin direla egin catering enpresa handien interesen arabera, hezkuntza komunitatearen premien arabera baizik. Horretarako, ezinbestekoa da erkidegoarekin adostuak izatea, Eusko Legebiltzarrak erabaki bezala.